تخصیص درصدی از درآمد اپراتور‌ها به وزارت ارشاد 

به گزارش ایکنا به نقل از روابط عمومی مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی؛ سی و نهمین جلسه کارگروه ساماندهی خدمات پیامک انبوه شب گذشته 3 آبان‌ماه با حضور محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و سردار وحید مجید، رئیس پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات فراجا و نمایندگان دستگاه‌های عضو برگزار شد که اعضا بر مدیریت اپراتور‌های مجازی پیامک انبوه و تعیین تکلیف سامانه‌های فاقد مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تأکید کردند.

 

اسماعیلی، وزیر ارشاد در این نشست با اشاره به مبادله سالانه بیش از ۱۳۰ میلیارد پیامک انبوه، گفت: این آمار، عدد بسیار مهمی است و موضوعی که تا به امروز بیشتر در این حوزه مورد توجه بوده است، یک حالت سلبی و تنظیم‌گری بوده است و در تلاش هستیم تا از طریق کارگروه ساماندهی خدمات پیامکی آن را به یک ابزار خوب در حوزه حکمرانی فرهنگی تبدیل کنیم و بتوانیم پیام‌های فرهنگی و نگاه ممتاز فرهنگی جامعه ایرانی اسلامی را به مخاطبان ارسال کنیم.

 

وی ادامه داد: در بعضی از کشور‌ها در این حوزه بیش از هزار و ۳۰۰ خدمت ارائه می‌شود و متأسفانه در کشور ما به حداقل‌ها اکتفا شده است. بنابراین در نظر داریم به همت مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی، شورای عالی فضای مجازی، وزارت ارتباطات و بخش‌های مختلف دیگر رشد کیفی را در حوزه پیامک‌ها ایجاد کنیم و به دنبال آن اقتصاد این حوزه هم تقویت و قدرتمند خواهد شد.

 

حجت‌الاسلام حامد حاجی‌ملامیرزایی، دبیر و نایب رئیس کارگروه ساماندهی خدمات پیامکی ارزش افزوده و پیامک انبوه در شبکه‌های ارتباطی در ادامه این جلسه با ارائه گزارشی از مصوبات، وظایف، ماموریت‌ها، اقدامات و نتایج فعالیت‌های ۳۸ جلسه‌ای که از ابتدای فعالیت این کارگروه تا امروز تشکیل شده، افزود: موضوع پیامک انبوه از عرصه فضای مجازی حذف نشده و کماکان مصطلح است و برای آنکه در شکل‌دهی پیام، ارزش افزوده فرهنگی و محتوایی آن رعایت شود، ارائه‌دهنده‌های سرویس پیامک انبوه با دریافت مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان اپراتور محتوایی فعالیت می‌کنند و بخش‌های مختلف از جمله بانک‌ها، نهادها، سازمان‌ها، وزارتخانه‌ها و نهاد‌های مختلف دولتی و غیردولتی از خدمات آن‌ها بهره می‌برند.

 

وی تصریح کرد: این زیست بوم به لحاظ سیاست‌گذاری مبتنی بر سیاست‌های شورای عالی فضای مجازی اداره می‌شود، ولی حضور تنظیم‌گران بخشی هم در اینجا حائز اهمیت است. در آن سند سیاستی، سازمان تنظیم مقررات رادیویی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تنظیم‌گر بخشی اپراتور است و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مسئولیت کارگروه ساماندهی خدمات پیامک انبوه را به عنوان تنظیم‌گری لایه تولیدکنندگان محتوا و پیام‌پردازان بر عهده دارد.

 

دبیر و نایب رئیس کارگروه ساماندهی خدمات پیامکی ارزش افزوده و پیامک انبوه در شبکه‌های ارتباطی در «ترسیم وضعیت ذینفعان مختلف و بازیگرانی که در زیست بوم پیامک انبوه فعالیت می‌کنند» گفت: سالانه حدود ۱۳۰ میلیارد پیامک تجاری، حوزه بانکی، تبلیغاتی در سال ارسال می‌شود که این نشان از حیات پیامک انبوه و نقش موثر آن در اطلاع رسانی‌های کلان دارد و علاوه بر این ۹۰ میلیارد پیامک نیز در حوزه مسئولیت اجتماعی منتشر می‌شود.

 

وی «تشکیل کارگروه به منظور پایش محتوا در چارچوب قوانین و مقررات و ارزش‌های ایرانی-اسلامی و ارائه گزارش به مرکز ملی فضای مجازی، مجوزدار نمودن هرگونه فعالیت محتوایی پیامکی در کشور در چارچوب قوانین و مقررات از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تصویب آیین‌نامه در خصوص نحوه برخورد با تخلفات، حفظ و صیانت از اطلاعات خصوصی مخاطبان پیام در خصوص عدم واگذاری، فروش یا در اختیار قرار دادن اطلاعات خصوصی مخاطبان پیام از سوی ارائه‌کنندگان خدمات ارتباطی و محتوایی، پایش و ممیزی محتوای پیامک‌های انبوه به صورت پس از انتشار، فراهم آوردن امکان نظارت برخط دبیرخانه کارگروه برای بررسی محتوا، تعداد ارسال شده و گروه مخاطبان از سوی ارائه‌کنندگان خدمات ارتباطی و فراهم کردن امکان فعال‌سازی یا غیرفعال کردن دریافت پیامک‌های انبوه برای کاربران از سوی ارائه‌کنندگان خدمات ارتباطی توسط سامانه ۸۰۰» را مهمترین وظایف و تکالیفی عنوان کرد که سند شورای عالی فضای مجازی برای کارگروه ساماندهی خدمات پیامکی ارزش افزوده و پیامک انبوه در شبکه‌های ارتباطی تدوین و تصویب کرده است.  

 

حجت‌الاسلام ملامیرزایی در ادامه با «مروری بر تکالیف و عملکرد کارگروه بر اساس مصوبه شورای عالی فضای مجازی» گفت: در ۳۸ جلسه‌ای که تا کنون برگزار شده است، ۶۷ مصوبه، ۴ عنوان ضوابط کلی و الزامات ابلاغی و ۵۵ مصوبه اجرا شده داشته و این بدان معناست که «این کارگروه چرخه مناسب تدوین، اجرا و ارزشیابی خود را دنبال می‌کند».

 

وی ادامه داد: اعطا مجوز فعالیت به ۹ شرکت ارائه‌دهنده خدمات پیامکی و معرفی ۵ شرکت از ۸ شرکت جدید برای دریافت گواهینامه امنیت به پلیس فتا، ایجاد پنل کاملاً مکانیزه ممیزی محتوا‌های پیامکی ارزش افزوده با دستگاه‌های مسئول، تصویب ضوابط محتوایی پیام رسانی دیجیتال، تصویب مقررات اجرایی تأمین ایمنی و سلامت ارسال پیامک انبوه در شبکه‌های ارتباطی، طراحی و پیاده‌سازی فاز اول سامانه برخط نظارت پس از انتشار محتوا‌های پیامکی و نیز راه اندازی کامل آن تا پایان سال جاری، راه اندازی سایت کارگروه به نشانی https://smsregulatory.farhang.gov.ir و ایجاد بخش دریافت گزارشات مردمی، راه‌اندازی بخش استعلام پیامک‌های حاوی لینک (فیشینگ/ کلاهبرداری) از طریق سایت کارگروه تا پایان سال جاری و طراحی و راه اندازی سامانه #۸۰۰* توسط وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات» از جمله اقدامات کارگروه بر اساس تکالیف قید شده در سند شورای عالی فضای مجازی است.

 

دبیر کارگروه ساماندهی خدمات پیامکی ارزش افزوده و پیامک انبوه در شبکه‌های ارتباطی افزود: تاکنون حدود ۵ هزار سرشماره ارسال پیامک انبوه دارای شکایت عمومی غیر فعال شده‌اند و این نشان از آن دارد که زیست بوم پیامک انبوه کشور رها نیست و کاملا برای آن سیاست، ضوابط، سامانه‌ها و ذینفعان دیده شده البته مشکلاتی هم هست که مشغول رفع آن‌ها هستیم و برگزاری این جلسات به رفع آن‌ها کمک می‌کند. 

 

حجت‌الاسلام ملامیرزایی تصریح کرد: بر اساس گزارش آماری ارائه شده، بیش از دو هزار نفر در شرکت‌های ارائه دهنده خدمات پیامکی دارای مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به صورت مستقیم مشغول فعالیت هستند.

 

وی «استفاده نهاد‌ها و دستگاه‌های دولتی از سرویس mask (درج نام به جای شماره) با هدف جلوگیری از کلاهبرداری و سوءاستفاده از نام نهادها، دستگاه‌های دولتی، بانک‌ها و نیز کاندیدا‌های ریاست جمهوری در ایام انتخابات» را از مهم‌ترین اقدامات کارگروه در حوزه تأمین امنیت سامانه‌های ارسال پیامک» را عنوان کرد.

 

رییس مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی در ادامه بر «تصویب و ابلاغ مقررات اجرایی تأمین ایمنی و سلامت ارسال پیامک انبوه در شبکه‌های ارتباطی» توسط این کارگروه تاکید کرد و گفت: بر این اساس «تدوین ضوابط با همکاری پلیس فتا، مرکز افتا و تصویب آن در کارگروه، ابلاغ به شرکت‌های ارائه دهنده خدمات پیامکی و تعیین مهلت زمانی ۳ ماهه برای اجرایی‌سازی آن و نیز دریافت گواهینامه امنیت پیام رسانی از پلیس فتا، بازدید از شرکت‌های ارائه دهنده خدمات پیامکی توسط پلیس فتا به صورت سالیانه و تمدید سالانه مجوز منوط به ارائه گواهینامه امنیت پیام‌رسانی و تصویب و مقررات ارسال پیامک انبوه در زمان‌های غیرعادی و اضطراری» صورت گرفته است و تنظیم‌گری هوشمند با استفاده از هوش مصنوعی در دستور کار ما قرار دارد.

 

وی درباره «مهم‌ترین چالش‌های حوزه تنظیم‌گری پیامک انبوه» بیان کرد: با توجه به این که کارگروه موجودیت فرابخشی دارد، لازم است همه نهاد‌ها و دستگاه‌ها نقش خود را در کارگروه جدی تلقی کنند. بخش قابل توجهی از مصوبات کارگروه ناظر به همه دستگاه‌ها است و لازم است عموم مردم در فعالیت‌های این کارگروه نقش داشته باشند.  

 

حجت‌الاسلام ملامیرزایی تصریح کرد: واقعا دنبال ضمانت اجرایی برخی از این مصوبات هستیم، چرا که برخی از این اپراتور‌های مجازی (MVNO ها) مجوز وزارت فرهنگ برای محتوای خود را دریافت نمی‌کنند و در نتیجه باعث بر هم زدن نظم این زیست بوم شده‌اند که نیاز به ضمانت اجرایی قوی برای مصوبات این کارگروه است.

 

رییس مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی خواستار طراحی ساز و کار مناسب برای ضمانت اجرایی برخورد با متخلفان حوزه پیامک انبوه شد و پیشنهاد کرد: «دبیر جلسات کارگروه پیامکی در کمیسیون تنظیم مقررات و ارتباطات حضور داشته باشد و درصدی از درآمد اپراتور‌ها به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای فرهنگ‌سازی حوزه پیامک، ارتقاء سواد رسانه‌ای و ... اختصاص یابد. همچنین به منظور رفع خلاء‌های قانونی و مقررات‌گذاری فعلی خواستار دنبال کردن مجدانه «چارچوب و الگوی تعرفه‌گذاری خدمات پیامک انبوه، اصلاح الگوی تسهیم درآمد حاصل از ارسال پیامک انبوه و جرم‌انگاری و سازوکار برخورد با متخلفان» شد.

 

وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه فلسفه وجودی شکل‌گیری اپراتور‌های مجازی ارائه خدمات دولت الکترونیک و خدمات عمومی متنوع روی تلفن به مردم بود گفت: در حال حاضر اپراتور‌های مجازی در کشور ما به پایین‌ترین سطح ارائه خدمات اطلاع‌رسانی بسنده کرده‌اند و از آنجا که نتوانسته‌اند جهش لازم برای برآوردن نیاز‌های عمومی و پیوستن به دولت الکترونیک را داشته باشند لذا وارد رقابت با شرکت‌های پیامک انبوه شده‌اند و خدمات خود را به ارسال پیامک تقلیل داده‌اند و در نتیجه باعث ایجاد هرج و مرج در بازار پیامک انبوه شده‌اند.

 

حجت‌الاسلام ملامیرزایی برای رفع این معضلات پیشنهاد کرد: کارگروه ساماندهی خدمات پیامکی ارزش افزوده و پیامک انبوه در شبکه‌های ارتباطی در تعرفه‌گذاری‎ اپراتور‌های ارسال پیامک انبوه ورود کند و مشارکت فعال داشته باشد تا از متضرر شدن شرکت‌های پیامک انبوه دارای مجوز رسمی فعالیت جلوگیری شود. همچنین با توجه به اینکه شرکت‌های اپراتور مجازی می‌توانند با مجوز وزارت ارتباطات خدمات بسیار گسترده‌ای به مردم ارائه بدهند، اما اگر می‌خواهند صرفا در پایین‌ترین سطح خدمات یعنی حوزه پیامک فعالیت داشته باشند، باید از وزارت فرهنگ مجوز بگیرند.

 

وی درباره اقبال عموم مردم به پیامک گفت: بنا بر آمار، مردم ۹۰ درصد پیامک‌های ارسالی را کمتر از ۳ دقیقه می‌خوانند این در حالی است که در پیام‌رسان‌ها این آمار ۵۰ درصد است یعنی در جریان اطلاع رسانی پیامک همچنان جایگاه واقعی خود را دارد و مورد اطمینان و اقبال مردم است.